Türkiye’nin ilk mini Disneyland’ı da diyebileceğimiz Tatilya’ya giden her çocuk, su kanalında ıslanma heyecanını yaşarken alabora ile havada taklalar atar, masalsı ağacın öğütlerini dinlerken önünde fotoğraf çektirmeden yapamazdı.
Gidenlerin unutamadığı, gidemeyenlerin içinde ukde kalan Tatilya’nın üzücü hikâyesine yakından bakarken fotoğraflarla anılarımızı da tazeleyelim.
Tatilya Cumhuriyeti’nin yöneticileri sadece çocuklardı.
Tatil ve Eğlence Cumhuriyeti Tatilya’yı hayatımıza katan dönemin cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’di. 1996’da İstanbul Beylikdüzü’nde faaliyete geçirilen Türkiye’nin en ünlü eğlence parkı Tatilya’nın mimarı ise Sydney Opera Binası, Kuveyt Parlamento Kompleksi, Bagsvaerd Kilisesi gibi tanınmış projelerde tasarım mimarı olarak görev yapmış Oktay Nayman’dı.
“Hayal Dünyası” sloganıyla âdeta başka bir dünyanın hayalini yaşatan Tatilya dediğimizde aklınıza hâlâ birçok oyuncak geliyordur. 90’larda çocuk olmuş ve Tatilya’ya gitme şansı yakalamış kişilerin çocukluk fotoğrafları arasında eminiz ki bir Tatilya anısı vardır.
Su kayağı, Tatilya ekspresi, atlıkarınca, kovboy dünyası, alabora gibi pek çok oyun parkurunda eğlence çığlıkları atan çocuklar, su tabancası ve atari gibi oyunların da zevkini tatmıştı. Harçlıktan bile daha değerli olan Tatilya paraları ise görünce bile hüzünlendirecek kadar ikonik hâle gelmişti.
Hele bir de 5D sinema keyfi yaşatan Tatilya’da dinozorlar tarafından mideye indirilme sahneleri ise anneleri korkuturken çocukları eğlenceye boğuyordu.
2001 krizi, çocukların eğlencesini de vurdu.
Yüzümüzü gülümseten anılardan sonra asıl konumuza gelebiliriz. Bayındır Holding tarafından kurulan, Süleyman Demirel’in kayınbiraderi Ali Şener’in de hissesi bulunan Tatilya, holdingin borçları nedeniyle 2001 yılında 65 milyon dolara İş Bankası’na devredildi.
İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ’ye geçen Tatilya, açıldığı ilk yıllarda 700 bine yakın çocuğu ağırlarken bu rakamlar 2001 krizi ile 290 bine gerilemişti. Kapanmadan önceki son yıllarında ziyaretçi sayısı 420 binlere çıksa da ilk zamanlardaki sayıya yine de çok uzaktı.
Tatilya’da ölümle sonuçlanan bir kaza mı oldu da kapanmasına karar verildi?
Şehir efsane misidir bilinmez ama bir dönem Tatilya’daki alaboradan bir kişinin düşüp öldüğü konusunda söylentiler yayıldı. Tabii ki bu söylemler hiçbir zaman kanıtlanmadı. İçeriğimizi hazırlarken yaptığımız araştırmalar, sadece Tatilya’nın önündeki otobüs durağında bomba patlaması sonucu birisinin hayatını kaybetmesiydi. Ancak bunun dışında eğlence merkezi içinde bir kaza olup olmadığı hâlâ gizemini koruyor.
Tatilya, zarar ediyordu ve artık farklı projeler düşünülmeliydi.
Kaza haberini vermemizin sebeplerinden biri de birçok yerde kapatılma sürecini etkileyen şeylerden birinin yaşanan kaza olduğu söyleniyor. Ancak bunun ötesinde en önemli etken tabii ki ciddi oranda zarar etmesiydi. Bir süre atıl şekilde bekleyen Tatilya’ya bazı belediyelerden teklifler gelse de yıkımına karar verilmişti.
Mimar Oktay Nayman ise Tatilya’nın kapatılmaması için epey uğraştı. Her ne kadar Tatilya, eski deprem yönetmeliğine göre yapılmış olsa da Nayman, yıkımın engellenmesi için İstanbul 1 Numaralı Koruma Kurulu’na başvuruda bulundu. Nayman, Tatilya’nın tasarımı ile Avrupa’dan prestij ödülü alınmış olduğunu ve korunması gerektiğini düşünüyordu.
Ancak kuruldan çocukları ve Nayman’ı sevindirecek bir haber çıkmadı. Ödül almış olmasının bir özellik olmadığı, tescil alması için binanın çok özgün ve yaratıcı olması gerektiği konusunda açıklamalar yapıldı. Üstelik Tatilya için Kurul’un elinde iki olumsuz, bir olumlu rapor vardı. 2’ye 1 ile kazanan maalesef çocuklar olmadı ve Tatilya’nın yıkımına karar verildi.
Ve bir devir sona ererek Tatilya, Kuzey Irak’a doğru yola çıktı.
Tatilya, 3 Nisan 2006’da kapatıldı ve içerisindeki oyun parkurları, Kuzey Irak’ta faaliyet gösteren iş insanı Malaşin Barzani’ye 1.1 milyon dolara satıldı. Artık eğlenceye doymadığımız oyuncaklara Erbil’deki çocuklar biniyordu. Tatilya’nın yıkımından sonra ise 17 Ekim 2012’de aynı yere Marmara Park Alışveriş Merkezi açıldı.
En azından gidebilenlerin çocukluklarına ait anılarında güzel izler bırakan Tatilya, artık eskiyi yâd ettiğimiz bir merkeze dönüştü. Elveda Tatilya!
Kapanarak aramızdan ayrılan diğer kuruluşlar ile ilgili içeriklerimiz:
